Η εύρεση προσιτής στέγης αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα στην Ελλάδα, το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε κρίση. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα εισοδήματος της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, σχεδόν το 47,3% των ελληνικών νοικοκυριών αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πληρωμή ενοικίου, δόσης δανείου και άλλων βασικών λογαριασμών, σε σύγκριση με το 29,1% το 2022. Με την έλλειψη ρευστότητας και την αδυναμία πρόσβασης σε δανεισμό, πολλά νέα νοικοκυριά αναγκάζονται πλέον να ενοικιάζουν, αλλάζουν ενδεχομένως και τη σύνθεση της αγοράς κατοικίας.
Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, όπου το ποσοστό ενοικιαστών υπολογίζεται ότι ξεπερνά το 35-40%. Οι κατασκευαστές στρέφονται συχνά σε υψηλού εισοδήματος πελατεία, περιορίζοντας τη διαθεσιμότητα κατοικιών για χαμηλότερα εισοδήματα. Έτσι συντηρείται ένας φαύλος κύκλος υψηλής ζήτησης και χαμηλής προσφοράς, που προκαλεί αυξήσεις στις τιμές ενοικίων.
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει αυτή την πρόκληση. Πολλές χώρες της Ευρώπης εφαρμόζουν μέτρα για την καταπολέμηση της στεγαστικής κρίσης. Στην Ολλανδία, για παράδειγμα, έχει θεσπιστεί ένα σύστημα βαθμολόγησης ενοικίων με ανώτατα όρια, ενώ στην Αγγλία προωθούνται αλλαγές όπως η κατάργηση εξώσεων χωρίς αιτιολόγηση. Η Πορτογαλία εφαρμόζει πρόγραμμα για την υποστήριξη νέων αγοραστών πρώτης κατοικίας και στη Γαλλία επιβάλλεται φόρος στα κενά ακίνητα, μαζί με μέτρα για την υποστήριξη των ενδιαφερόμενων αγοραστών.
Η καθυστέρηση στην οικοδομή κατοικιών για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα καθιστά επιτακτική την ανάγκη για ριζικές πολιτικές στέγασης. Ο κ. Γιάννης Ξυλάς, επικεφαλής της Geoaxis, αποκαλεί αυτή την περίοδο «Generation Rent», υποδεικνύοντας ότι πολλές νέες γενιές ευρίσκονται σε δύσκολη θέση για να αποκτήσουν ιδιοκτησία. Τα στοιχεία δείχνουν πως ενώ η ιδιοκατοίκηση παραμένει υψηλή γύρω στο 70%, πολλοί ιδιοκτήτες κατοικιών δεν διαμένουν στα ακίνητα τους.
Πηγή: kathimerini.gr