Η Λαμπεντούζα, ένα νησί που βρίσκεται πιο κοντά στην Τυνησία απ’ ό,τι στη Σικελία, έχει πλούσια ιστορία. Πρώην αποικία του Βασιλείου της Νεαπόλεως, αποτελούσε ενδιάμεσο σταθμό για Άραβες και Ευρωπαίους θαλασσοπόρους. Παρά το γεγονός ότι σε μια πυραυλική επίθεση το 1986 απεφεύχθη η ολοσχερής καταστροφή του, η Αραβική Άνοιξη του 2011 το έχει μετατρέψει σε σύμβολο της μετανάστευσης χωρίς χαρτιά. Το νησί προσελκύει τουρίστες λόγω της φυσικής του ομορφιάς, αλλά και της δραματικής του επικαιρότητας.
Η θάλασσα είναι γαλάζια και οι παραλίες του νησιού ελκύουν 250.000 επισκέπτες ετησίως, παράλληλα με την εικόνα των μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη. Καθώς οι τουρίστες απολαμβάνουν τη θάλασσα, οι βάρκες που μεταφέρουν τους ναυαγούς στον μόλο είναι παντού ορατές, αλλά το φυλλάδιο του εργαζόμενου Γκασπαρίνο Νορέλι προβάλλει μια ειδυλλιακή εικόνα του τουριστικού καταστήματός του, κρύβοντας τις δύσκολες πραγματικότητες που διαδραματίζονται γύρω του.
Η συγκέντρωση μεταναστών και τουριστών σε αυτό το μικρό νησί έχει δημιουργήσει ένα «συνοριακό θέαμα». Ο κοινωνιολόγος Πάολο Κουτίτα σημειώνει ότι η Λαμπεντούζα συνδυάζει ιστορίες καταστολής και υποδοχής. Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει υπερασπιστεί τους μετανάστες, ενώ πολιτικοί από την ακροδεξιά έχουν εκφράσει τις απόψεις τους για την «υποτιθέμενη εισβολή». Αυτός ο τόπος, με την επίπεδη του τοπογραφία, λειτουργεί ως σκηνή, όπου οι ρόλοι των πρωταγωνιστών είναι σαφώς καθορισμένοι.
Η πρώην δήμαρχος Τζούζι Νικολίνι, που έχει γίνει γνωστή για την ανθρωπιστική της στάση, δήλωσε ότι το νησί «βουίζει» από την πιθανότητα να ανοίξει νέο κέντρο κράτησης για τους μετανάστες. Παρά τις κριτικές που υπέστη, η Νικολίνι παραμένει αφοσιωμένη στην προστασία της φύσης και των κατοίκων της Λαμπεντούζα. «Η μαζική παρουσία των διωκτικών αρχών στηρίζει την οικονομία όσο και ο τουρισμός», προσθέτει.
Ο γυμναστής καταδύσεων Σιμόνε ντ’ Ιπόλιτο περιγράφει την κίνηση των τουριστών και των μεταναστών ως διελκυστίνδα. Η μεταμόρφωση του νησιού είναι αναμφίβολα αξιοσημείωτη, με επισκέπτες να αναζητούν διαρκώς τη χαλάρωση. Ωστόσο, πίσω από τις εικόνες χαλάρωσης, υπάρχουν σφοδρές αντιφάσεις μεταξύ των δύο κόσμων, των τουριστών που αναζητούν ιδανικές διακοπές και των μεταναστών που κυνηγούν τη ζωή.
Η βιολόγος Ντανιέλα Φρέγκι αναγνωρίζει την κρίση που πλήττει τους μετανάστες. Δουλεύει για τη διάσωση τραυματισμένων χελωνών, αλλά ανησυχεί περισσότερο για τις ανθρωπιστικές κρίσεις που ξετυλίγονται γύρω της. «Οι μετανάστες φτάνουν σε απάνθρωπες συνθήκες», λέει, και τονίζει τη διαχωρισμένη ζωή που βιώνουν οι δύο κόσμοι, ενώ οι οικογένειες των μαθητών της είναι πιο εύπορες λόγω του τουρισμού.
Ενώ οι τουρίστες απολαμβάνουν τη θάλασσα και το εκπληκτικό τοπίο, η πραγματικότητα της μετανάστευσης παραμένει κρυμμένη. Οι μετανάστες οδηγούνται σε κέντρα υποδοχής, και οι διασώστες των ΜΚΟ παλεύουν ενάντια σε πολιτικές καθηλώματος και περιθωριοποίησης. Ο Αχμέντ Ντιάλο, πολιτισμικός διαμεσολαβητής, αναγνωρίζει την αλλαγή στη στάση των ντόπιων και δηλώνει: «Η κατάσταση είναι πιο συγκεχυμένη, εργαλειοποιημένη από την πολιτική».
Μια παράξενη πύλη, το άγαλμα «Πύλη προς την Ευρώπη», υψώνεται στο νησί. Η Λαμπεντούζα, καθώς λειτουργεί ως σημείο εκκίνησης για μετανάστες και προορισμός για τουρίστες, είναι ένα φαινόμενο που αποκαλύπτει τις πάρα πολλές αντιφάσεις και τα διλήμματα της σύγχρονης εποχής.
Πηγή: kathimerini.gr