Νέα νομοθεσία στο πεδίο της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η εφαρμογή του νέου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε. έχει γίνει πλέον θεσμικά κατοχυρωμένη, επηρεάζοντας τις οικονομίες των 27 κρατών-μελών και τους πολίτες τους στα επόμενα χρόνια. Το νέο νομοθετικό πλαίσιο προκύπτει από την ανάγκη προσαρμογής της Ε.Ε. στην αυξανόμενη δημοσιονομική ανισομορφία μεταξύ των κρατών-μελών και τις σύγχρονες οικονομικές προκλήσεις, όπως η δίκαιη ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, η ενεργειακή ασφάλεια και οι δημογραφικές αλλαγές.

Για να επιτευχθεί η μείωση χρεών και ελλειμμάτων με έναν ρεαλιστικό και ανάπτυξιακό τρόπο, είναι απαραίτητη η αύξηση της αποδοτικότητας στην εφαρμογή των κανόνων. Ένα από τα σημαντικά εργαλεία για αυτήν την κατεύθυνση είναι η ανάλυση βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους που θα ενισχύσει τη διαχείριση των πρωτογενών δαπανών από τις κυβερνήσεις των κρατών, προωθώντας την έννοια της εθνικής ιδιοκτησίας (national ownership).

Η κεντρική έννοια γύρω από την οποία περιστρέφεται το νέο πλαίσιο είναι η εξέλιξη του ρόλου των Ανεξάρτητων Δημοσιονομικών Αρχών. Αυτές πλέον δεν διαδραματίζουν μόνο «εποπτικό» ρόλο, αλλά μεταμορφώνονται σε αξιόπιστους «συνηγόρους» της δημοσιονομικής πολιτικής, ενισχύοντας τη δημοσιονομική υπευθυνότητα.

Για να επιτύχουν αυτή τη μετάβαση, οι Αρχές πρέπει να αναβαθμιστούν τεχνικά και να έχουν άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες και πόρους για την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Ανάμεσα στις κύριες λειτουργίες τους είναι η αξιολόγηση των μακροοικονομικών προβλέψεων και η παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες. Επιπλέον, είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι οι οικονομικές υποθέσεις είναι συνεπείς και αποτελεσματικές, ώστε να προάγεται η διαφάνεια και η λογοδοσία στο δημόσιο τομέα.

Η τεχνική επάρκεια των Δημοσιονομικών Αρχών είναι κρίσιμη, καθώς θα πρέπει να συνδυάσουν την ανάλυση του χρέους με σημαντικές παραμέτρους της οικονομίας, συμβαδίζοντας με τις αβεβαιότητες που προέρχονται από γεωπολιτικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους. Η ανάπτυξη αξιόπιστων διαρθρωτικών υποδειγμάτων θα επιτρέψει την κατανόηση της σχέσης των οικονομικών μεγεθών και την επίδραση της δημοσιονομικής πολιτικής στην ανάπτυξη και τις εισοδηματικές ανισότητες.

Το έργο των Ανεξάρτητων Δημοσιονομικών Αρχών αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι προκλήσεις για τη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών είναι σημαντικές. Ένας συνεπής και τεκμηριωμένος δημοσιονομικός σχεδιασμός είναι θεμελιώδεις για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και σταθερότητας στην οικονομία, προάγοντας έτσι τις επενδύσεις και καλύπτοντας τις ανάγκες των πολιτών, ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων.

Η κ. Αναστασία Μιαούλη είναι πρόεδρος Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, ομότιμη καθηγήτρια Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πηγή: kathimerini.gr