Από τις πρώτες ημέρες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, εκατοντάδες δημιουργοί, φωτορεπόρτερ και κινηματογραφιστές, διασκορπισμένοι από κάθε γωνιά του πλανήτη, έσπευσαν να αποτυπώσουν τη συγκλονιστική αυτή πολεμική σύγκρουση. Αν και αρκετοί από αυτούς δημιούργησαν έργα που δεν κατάφεραν να αποκτήσουν το βάρος και την ουσία που απαιτεί η κατάσταση, υπάρχουν δύο ντοκιμαντέρ που ξεχωρίζουν για τη βαθιά και ανθρώπινη προσέγγισή τους, τα οποία προβλήθηκαν πρόσφατα στο Φεστιβάλ Βενετίας.
Το πρώτο ντοκιμαντέρ είναι το «Russians at War» της Ρωσοκαναδής Αναστάσια Τροφίμοβα, η οποία, επιστρέφοντας στη Ρωσία, επιδιώκει να κατανοήσει τη γενέτειρά της και το λαό της. Η Τροφίμοβα αποφασίζει να εστιάσει την προσοχή της στους Ρώσους στρατιώτες, από τα μετόπισθεν ως την πρώτη γραμμή της μάχης. Χάρη στην απουσία επίσημης άδειας από τις αρχές, τα γυρίσματα είναι ουσιαστικά κρυφά, γεγονός που προσθέτει στην αυθεντικότητα του υλικού. Σε μια σκηνή, οι στρατιώτες κάθονται γύρω από ένα τραπέζι με βότκα και μελαγχολία, πολλοί από αυτούς δεν είναι σε θέση να προσδιορίσουν τους λόγους για τους οποίους πολεμούν, αποκαλύπτοντας μια κατάσταση σύγχυσης και εγκατάλειψης.
Οι ταινίες «Russians at War» και «Songs of Slow Burning Earth» που είδε η «Κ» στο Φεστιβάλ της Βενετίας, θα προβληθούν στις ελληνικές αίθουσες μέσα στη χρονιά.
Η Τροφίμοβα αποτυπώνει επίσης συγκλονιστικές εικόνες από drone και σκηνές με τραυματίες, εμβαθύνοντας στους κώδικες του πολέμου με όρους που ορίζουν την απώλεια. Το ντοκιμαντέρ επρόκειτο να προβληθεί στο Φεστιβάλ του Τορόντο, αλλά αποσύρθηκε λόγω σοβαρών απειλών.
Από την άλλη πλευρά, το «Songs of Slow Burning Earth» της Ουκρανής Ολια Ζούρμπα εστιάζει στους πολίτες της χώρας. Ξεκινά με τις πρώτες κλήσεις της αστυνομίας στη μέρα της εισβολής και τις σκηνές πανικού στον σταθμό των τρένων του Κιέβου καθώς οι άνθρωποι προσπαθούν να φύγουν. Η Ζούρμπα αποτυπώνει το δράμα ενός στρατιώτη που επιστρέφει για να ταφεί, καθώς και τη ζωή των ανθρώπων που ζουν καθημερινά υπό τον τρόμο του πολέμου. Μέσα από ποιητικά και συγκλονιστικά πλάνα, αποκαλύπτεται η καταστροφή και οι συναισθηματικές αναταράξεις που συνοδεύουν τον πόλεμο.
Και τα δύο ντοκιμαντέρ, δημιουργημένα από γυναίκες, χαρακτηρίζονται από μια ευαίσθητη και ανθρώπινη ματιά και αναγνωρίζουν τη συνεχώς επαναλαμβανόμενη ερώτηση του «γιατί». Αλλά και οι δύο στρατιώτες, ένας Ρώσος και ένας Ουκρανός, τονίζουν ότι πηγαίνουν στον πόλεμο τώρα, ώστε να μην χρειαστεί να το βιώσουν τα παιδιά τους αργότερα. Το «Russians at War» θα εμφανιστεί στις ελληνικές αίθουσες τον χειμώνα, ενώ το «Songs of Slow Burning Earth» αναμένονται πιθανόν στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Πηγή: kathimerini.gr