Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πολλές τάσεις, αλλά λίγες ιδέες. Οι περισσότεροι νέοι διανοούμενοι ήταν αποστασιοποιημένοι, καθώς η επαγγελματική ανασφάλεια τους είχε απορροφήσει. Όταν ήρθε η ώρα της διαδοχής, δεν υπήρχαν προσωπικότητες με ηγετικό προφίλ και κύρος. Οι πιθανές διάδοχοι αποδείχθηκαν σκιές, και δεν προσφέρθηκε καμία αντίσταση στην καινούργια ηγεσία. Η απουσία ενός ηγετικού δυναμικού οφείλεται στις ρίζες του κόμματος, που προήλθε από τον Συνασπισμό, ο οποίος υπήρξε σε πτώση κατά τη δεκαετία του ’90. Αιμοδοτήθηκε εκ νέου από νέους συμμετέχοντες από τα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης, αλλά η δυσαρέσκεια που προκάλεσαν τα μνημόνια οδήγησε σε μια άνοδο του κόμματος, χωρίς ωστόσο να ενωθούν οι διαφορετικές κουλτούρες που το αποτελούσαν.
Ο Στέφανος Κασσελάκης φάνηκε να είναι κάτι νέο στην πολιτική σκηνή, με έναν επικοινωνιακό χαρακτήρα που έφερε μια διαφορετική προσέγγιση. Ωστόσο, το στυλ του, παρόλο που ήταν γοητευτικό, έλειπε σε βάθος. Η έλλειψη πολιτικής κατάρτισης και η αδυναμία να εδραιώσει το προσωπικό του κύρος σε συνδυασμό με τις εσωτερικές αντιφάσεις του επιτελείου του, αποδείχθηκαν μοιραίες. Χωρίς σταθερή βάση, δεν κατάφερε να αποδώσει πολιτική ουσία και αποτέλεσμα.
Προηγείται ή έπεται η πολιτική του πολιτισμού; Πρέπει να κατανοήσεις τους κανόνες της πολιτισμένης συμπεριφοράς προτού μπει κανείς στην πολιτική αρένα. Η πολιτική έχει τους κώδικες της και η έλλειψη σεβασμού προς αυτούς, οδηγεί είτε σε αποτυχία είτε σε περιθωριοποίηση. Το ελληνικό κοινοβουλευτικό σύστημα απαιτεί από τους συμμετέχοντες να έχουν πολιτικό κύρος, το οποίο αποκτάται μέσω της πολιτισμικής τους τοποθέτησης και εκπαίδευσης.
Η αλλαγή ηγεσίας σε κόμματα, όπως αυτή του ΣΥΡΙΖΑ, χρειάζεται προετοιμασία και νέες ιδέες που να μπορούν να φτάσουν πέρα από τα κομματικά όρια. Η αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να παρουσιάσει κάτι τέτοιο καταδεικνύει τη βαθιά κρίση ηγεσίας και ιδεών. Το 2019, η προσπάθεια του Τσίπρα να εδραιώσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε κομματική αντιπολίτευση φάνηκε να είναι αργά και χωρίς ουσία, αφού η αντίληψη της παρέμβασης και η έλλειψη στρατηγικής προετοίμασαν το έδαφος για νέες κρίσεις.
Εξίσου σημαντική είναι η συνειδητοποίηση από τους αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς η πολιτική σκηνή έχει αλλάξει. Υπάρχουν ενδείξεις μεγάλων μετατοπίσεων στην κοινωνία μας, όπου οι κόσμοι του δημόσιου και του ιδιωτικού έχουν αναμειχθεί. Η πολιτική βιώσιμης συμμετοχής εξαρτάται από την ύπαρξη ταλέντων, τα οποία όμως, σήμερα, αποφεύγουν τη συμμετοχή στην πολιτική λόγω της ασφυξίας και της γραφειοκρατίας που επικρατεί στα πολιτικά κόμματα.
Ο κ. Αντώνης Λιάκος είναι ομότιμος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πηγή: kathimerini.gr