Δημογραφική Κρίση και Μείωση Γεννήσεων στην Ελλάδα

Η πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ) αποκαλύπτει ανησυχητικά στοιχεία για τις γεννήσεις στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την εκτίμηση του ΙΔΕΜ, αναμένεται οι γεννήσεις την πενταετία 2020-2025 να μειωθούν κατά περίπου 75 χιλιάδες, κυρίως λόγω της μείωσης του πληθυσμού σε αναπαραγωγική ηλικία. Ο διευθυντής Ερευνών του ΙΔΕΜ, Βύρων Κοτζαμάνης, προειδοποιεί ότι η χώρα βρίσκεται σε κίνδυνο δημογραφικής κατάρρευσης, αν λάβει κανείς υπόψη ότι η Ελλάδα χάνει συνεχώς νέους.

Κατά την προηγούμενη εξαετία (2014-2019), οι γεννήσεις περιορίστηκαν σε 535,6 χιλιάδες, από 651,9 χιλιάδες στην εξαετία 2008-2013, και 853,6 χιλιάδες στην περίοδο 1978-1983. Η εκτίμηση του ΙΔΕΜ δείχνει πως ο αριθμός γεννήσεων μπορεί να πέσει σε μόλις 460 χιλιάδες την περίοδο 2020-2025. Ενδεικτικά, ο ετήσιος μέσος όρος αναμένεται να μειωθεί από τις 142.300 γεννήσεις σε 76.700.

Η ανισότητα στην κατανομή των γεννήσεων είναι γεγονός, καθώς οι περιοχές παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές. Ο Κοτζαμάνης αναφέρει πως ενώ σε ορισμένες Δημοτικές Ενότητες καταγράφηκαν από μηδέν έως 60 γεννήσεις, άλλες περιοχές έχουν πολύ πιο ευνοϊκή κατάσταση. Για παράδειγμα, στην περίοδο 2014-2019, 308 Δ.Ε. εμφάνισαν χαμηλό αριθμό γεννήσεων, και υπολογίζεται ότι αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί στο 35,5% μέχρι το 2025.

Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των Δ.Ε. βρίσκεται σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, όπου η απόσταση από τις έδρες των Περιφερειών είναι συνήθως πάνω από μία ώρα. Ο Κοτζαμάνης επισημαίνει ότι, δυστυχώς, η Ευρυτανία είναι μία από τις πιο προβληματικές περιφέρειες, ενώ αντίθετα το Καρπενήσι δείχνει καλύτερη εικόνα.

Τα ζευγάρια, σύμφωνα με την έρευνα, κάνουν ολοένα και λιγότερα παιδιά. Το ποσοστό γεννήσεων ανά γυναίκα έχει πέσει από 2-2,1 παιδιά, το 1940-1960, σε λιγότερα από 1,5 παιδιά μετά το 1985. Ο πληθυσμός που είναι σε αναπαραγωγική ηλικία μειώνεται συνεχώς και αυτό επηρεάζει άμεσα τον αριθμό γεννήσεων.

Οι κύριοι λόγοι πίσω από αυτή τη μείωση περιλαμβάνουν το υψηλό κόστος ζωής, τις εργασιακές αβεβαιότητες και το στεγαστικό πρόβλημα. Παρά τις σοβαρές προκλήσεις, υπάρχουν κάποιες περιοχές, όπως οι Κυκλάδες και η βόρεια Κρήτη, που έχουν καταφέρει να προσελκύσουν νέους ανθρώπους, κυρίως μέσω του τουρισμού.

Ο Κοτζαμάνης αναφέρει επίσης την ανάγκη για στρατηγικές χωροταξικού σχεδιασμού και πολιτικές στην περιφερειακή ανάπτυξη, καθώς σχεδόν το 50% του πληθυσμού εντοπίζεται σε μόλις το 2% της συνολικής επιφάνειας της χώρας. Αν δεν ληφθούν μέτρα, ειδικά στις προβληματικές περιοχές, η δημογραφική κατρακύλα θα είναι μη αναστρέψιμη. Στο πλαίσιο αυτό, οι προκλήσεις που έχουν να κάνουν με τη μείωση των γεννήσεων χρήζουν επείγουσας αντιμετώπισης.

Πηγή: kathimerini.gr