Ο αναθεωρητισμός, πολιτιστικός, ιστορικός και εδαφικός, καθώς και η συζήτηση για πιθανές αλλαγές συνόρων, είναι φαινόμενα που συνεχίζουν να απασχολούν τα Βαλκάνια. Η κατάσταση εντείνεται από την επάνοδο του αναθεωρητικού κόμματος στα Σκόπια στην εξουσία, όπου υπάρχει πρόθεση να αγνοηθούν διεθνείς συμφωνίες, περιλαμβανομένων εκείνων που υπογράφηκαν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Η ελληνική κυβέρνηση, κατά την αξιωματική αντιπολίτευση της στο παρελθόν, είχε εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την Συμφωνία των Πρεσπών, ενώ δηλώνει τώρα ότι πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από αυτήν.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, κ. Χρίστιαν Μίτσκοσκι, προβαίνει σε προκλητικές δηλώσεις, ισχυριζόμενος ότι η κυβέρνησή του τηρεί τη Συμφωνία των Πρεσπών, παρόλο που υπάρχουν παραβιάσεις, όπως η χρήση της ονομασίας “Macedonia”. Σημαντικές δηλώσεις από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ επισημαίνουν την αναγκαιότητα τήρησης της συμφωνίας, ωστόσο δεν τονίζουν την υποχρεωτικότητα της ονομασίας “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” για όλα τα κράτη.
Η απουσία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού για την επίλυση διαφορών που σχετίζονται με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών συνιστά σοβαρό πρόβλημα. Ιστορικά, η έλλειψη μιας κατάλληλης διαδικασίας επίλυσης διαφορών έχει δημιουργήσει ανασφάλειες και προβλήματα, ενώ η τρέχουσα κατάσταση διαφαίνεται να είναι ακόμη πιο επείγουσα. Σύμφωνα με το άρθρο 19 της Συμφωνίας, οι διμερείς διαπραγματεύσεις και η εμπλοκή του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών είναι προαπαιτούμενα βήματα, και η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ενδέχεται να είναι η επόμενη κίνηση εάν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν.
Ο κ. Μίτσκοσκι προτρέπει την Ελλάδα να προσφύγει στη Χάγη, αλλά αυτό απαιτεί τη συμπλήρωση εξαμήνου άκαρπων διμερών διαβούλευσεων πρώτα. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου δεν προδιαγράφονται, και η διαδικασία μπορεί να είναι χρονοβόρα. Ενώ η κατάσταση παραμένει τεταμένη, η προσφυγή σε διεθνείς φορείς είναι μια αναγκαία στρατηγική αν δεν υπάρξει πρόοδος στις διμερείς σχέσεις.
Η αποτυχία να διατυπωθούν σαφείς δημόσιες δηλώσεις προς τη Βόρεια Μακεδονία μπορεί να ερμηνευθεί ως αδράνεια. Η καθυστέρηση στη διαδικασία ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενδυναμώσει την πολιτική του VMRO και άλλων δυνάμεων που αντιστρατεύονται την πρόσφατη ιστορία, οδηγώντας σε απογοήτευση και αντιδράσεις από την κοινή γνώμη στο γειτονικό κράτος.
Ας αναλογιστούμε το μέλλον και τις δυνατότητες που έχουμε για να επιλύσουμε αυτά τα ζητήματα. Η στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουμε δεν είναι μόνο για το παρόν, αλλά και για τις προοπτικές της περιοχής στο σύνολό της. Η συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων στις διαβουλεύσεις είναι κρίσιμη για την πρόοδο των διαδικασιών.
Πηγή: kathimerini.gr